Warszawa, 16.02.2023 (ISBnews) - Stanowisko rzecznika generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie zwrotu kosztów korzystania z zapłaconych rat stanowi mocne wsparcie dla kredytobiorców frankowych i wzmacnia ich pozycję procesową, uważa radca prawny z kancelarii Bochenek i Wspólnicy Kancelaria Radców Prawnych Spółka Komandytowa Wojciech Bochenek. Na wyrok TSUE w sprawie tzw. wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału musimy poczekać jeszcze kilka miesięcy, ale opinia Rzecznika Generalnego unijnego Trybunału już tuż, tuż. W czwartek 16 lutego br. o godz. 9.30 Rzecznik TSUE ma zaprezentować swoje stanowisko w polskiej sprawie C-520/21 dotyczącej ewentualnego wynagrodzenia stron po unieważnieniu umowy kredytowej z powodu Opinia rzecznika generalne TSUE w sprawie dotyczącej kredytów hipotecznych indeksowanych we frankach szwajcarskich zostanie wydana 16 lutego 2023 r. - poinformował Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu. Data samego wyroku nie jest jeszcze znana, prawdopodobnie zapadnie kilka miesięcy po wydaniu opinii. Z wyroku TSUE w sprawie frankowiczów (C-520/21) wynika, że po nieważności umowy kredytu banki mogą odzyskać od konsumentów jedynie nominalną wartość wypłaconego Opinia Rzecznika Nikt na poważnie nie może rozumować, że opinia Rzecznika Generalnego hamuje obowiązywanie prawa w Polsce. Frankowicze muszą poczekać na decyzję TSUE. Kiedy zapadnie wyrok? W przeddzień wydania opinii przez rzecznika generalnego TSUE nie ma jakiegoś konsensusu i jednoznacznego przekonania, jaka to będzie opinia. Ale wiadomo, że co do zasady możliwe są trzy scenariusze – albo Trybunał opowie się za frankowiczami, albo uzna interesy banków, albo w ogóle umyje ręce i przekaże kompetencje do tUui3DB. Opinia wydana w sprawie Dziubak przez Europejskie Trybunał Sprawiedliwości była jednym z najbardziej oczekiwanych werdyktów. Czekali na niego zarówno bankierzy jak i osoby, które posiadały kredyty w walutach obcych, głównie we frankach. Opinia Rzecznika Generalnego TSUE była tak istotna ponieważ wskazywała drogę jaką mają podążać polskie sądy w przypadku rozstrzygania sporów pomiędzy bankami a kredytobiorcami, którzy zaciągnęli swoje zobowiązania w walucie obcej. O co dokładnie chodziło w tej sprawie i na jakie pytania miał odpowiedzieć Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej?Pierwsza opinia jaką wydał rzecznik Generalny TSUE Giovanni Pitruzzelli była korzystna dla frankowiczów i wszyscy spodziewali się, że zostanie ona potwierdzona przez TSUE. Pierwszym ważnym orzeczeniem jest fakt, że sądy krajowe mają dążyć do takiego rozstrzygnięcia, aby wyeliminować z umowy zapisy, które są niezgodne z prawem lub stanowią klauzule abuzywne. Należy zwrócić uwagę, że sądy nie mogą ingerować w umowy i wprowadzać zmian do podpisanych Rzecznika Generalnego TSUEUnieważnienie umowyWiększość skutków dla umowy jakie wygłosił rzecznik znalazły odzwierciedlenie w TSUE, jednak komisja inaczej podeszła do ważności umowy w przypadku jeżeli jakiś zapisy w umowie jest uznawany za nieuczciwe postanowienie umowne. W opinii Europejskiej Komisji Sprawiedliwości, jeżeli warunki uznane za abuzywne sprawią, że nie można kontynuować umowy to będzie ona mogła zostać unieważniona. Ocena, czy po usunięciu zapisów niezgodnych z prawem umowa może funkcjonować nadal należy do sądów w której polski sąd zadał pytanie do TSUE zakończyła się unieważnieniem umowy. Nie ma gwarancji, że każda sprawa będzie rozpatrywana w taki sam sposób, ale pierwsze orzeczenie powinno być wykładnią dla innych sądów. Należy pamiętać o tym, że sąd może pozostawić umowę w mocy, jeżeli tylko da się z niej usunąć niedozwolone klauzule. Często jednak w przypadku kredytów indeksowanych do obcej waluty może się to okazać niemożliwe. Banki oczywiście nie będą składały broni i różnymi dostępnymi sposobami będę próbowały utrzymać umowy w mocy. Jednym ze sposobów już wcześniej było umożliwienie spłaty w walucie w jakiej został zaciągnięty aspektem jest również bieg przedawnienia i sposób jego liczenia. Tutaj są możliwe różne scenariusze i warto jest sprawdzić dokładnie jaki okres nas dotyczy i jak w naszym wypadku będzie się liczyło przedawnienie. Więcej informacji znajdziecie państwo na stronie Wobec wielu wątpliwości w marcu zeszłego roku warszawski Sąd Okręgowy zadał cztery pytania prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości UE. Sąd ten wyszedł z założenia, że unieważnienie umowy kredytowej będzie niekorzystne dla klienta i zaczął szukać sposobu, aby uzupełnić umowę kursem walutowym lub utrzymać ją w mocy w inny sposób. I o takie możliwości zapytał TSUE, co sprawiło, że niektóre sprawy w sądach zostały zawieszone i czekają na odpowiedź. Dzisiaj Rzecznik Generalny TSUE Giovanni Pitruzelli udzielił następujących odpowiedzi na pytania prejudycjalne zadane przez Sąd Okręgowy w Warszawie: Czy w razie unieważnienia umowy, co zdaniem sądu pytającego, jest niekorzystne dla konsumenta, sąd może zastąpić postanowienie nieuczciwe ustalonym zwyczajem lub rozwiązaniem wynikającym z zasad słuszności? a) umowa nie może upaść wbrew interesowi konsumenta, Czy oceny skutków unieważnienia umowy należy dokonać na dzień zawarcia umowy czy na moment sporu sądowego i czy ma znaczenie stanowisko konsumenta co do upadku umowy przedstawione w toku sporu? b) to konsument w procesie wskazuje co leży w jego interesie, a badanie interesu konsumenta następuje na moment orzekania, Czy mimo nieuczciwego charakteru można utrzymać umowę z tym warunkiem nieuczciwym jeżeli obiektywnie będzie to korzystne dla konsumenta w chwili rozstrzygnięcia sporu? c) nieuczciwy warunek umowy nie może być traktowany jako obiektywnie korzystny dla konsumenta i pozostawiony w mocy wbrew woli konsumenta wyrażonej w procesie, Czy usunięcie nieuczciwego warunku z umowy może prowadzić do skutku takiego, że umowa będzie miała kształt sprzeczny z zamiarem stron przy jej podpisaniu, w sytuacji gdy postanowienia określające główne świadczenie konsumenta były nierozerwalnie związane z usuniętym nieuczciwym postanowieniem umownym? d) utrzymanie umowy w mocy w pozostałym zakresie następuje niezależnie od tego, czy strony były gotowe zawrzeć umowę na takich warunkach. Dlaczego opinia rzecznika jest tak ważna? Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w znakomitej większości wyroków zgadza się bowiem z nią. Na ostateczną odpowiedź na pytania trzeba będzie jeszcze poczekać dwa miesiące. – Konieczność uwzględnienia woli konsumenta co do losów umowy, w której znajdują się klauzule niedozwolone, np.: unieważnienie, utrzymanie w mocy umowy bez klauzul, zmniejsza ryzyko niekorzystnego dla klienta wyroku sądu. Powinno to zwiększyć skłonność frankowiczów do dochodzenia swoich praw w sądzie – mówi Izabela Dąbrowska-Antoniak z biura Rzecznika Finansowego. Zobacz też: Już kilkadziesiąt wygranych frankowiczów w sądach Warszawski sąd rozpatruje sprawę małżonków, którzy spłaciwszy 110 na 480 rat wpłacili już do banku równowartość połowy zaciągniętego kredytu. Kwestionowali oni mechanizm ustalania kursu franka z umowy, który w ich ocenie jest niedozwolony i jako taki nie powinien wiązać konsumentów. I dlatego wnioskowali o unieważnienie umowy, gdyż nie da się jej utrzymać bez tego mechanizmu i rozliczenie dotychczasowych wpłat i wypłat między bankiem i kredytobiorcami. Zdaniem banku w przypadku uznania tego postanowienia za niedozwolone umowa kredytu powinna być uzupełniona o przepisy krajowe, odpowiednią wykładnię oświadczeń umowy, zwyczaje i zasady współżycia społecznego. 30 listopada 2020 Pytania sądu gdańskiego do TSUE w sprawie frankowej C-19/20 bez opinii rzecznika generalnego Zgromadzenie Ogólne TSUE postanowiło, że w sprawie pytań prejudycjalnych sądu gdańskiego w sprawie frankowej C-19/20 nie będzie potrzebna ani opinia rzecznika generalnego ani rozprawa. Może to oznaczać, że odpowiedzi TSUE będą korzystne dla frankowiczów a wyrok będzie wydany znacznie szybciej. Może to oznaczać także, że TSUE nie odpowie na wszystkie pytania. TSUE nie zawsze korzysta z opinii rzecznika generalnego przed wydaniem wyroku. Opinia jest sporządzana wówczas gdy zagadnienia prawne przedstawione do rozstrzygnięcia Trybunałowi dotyczą kwestii nowych. Natomiast, gdy dotyczą kwestii już uprzednio rozstrzyganych lub takich pytań, na które odpowiedzi można znaleźć w dotychczasowym orzecznictwie i Trybunał nie zamierza odstąpić od dotychczasowej linii to wówczas opinia rzecznika nie jest wymagana. Jeśli TSUE odpowiadając na pytania prejudycjalne w sprawie C-19/20 oprze się na dotychczasowej linii orzeczniczej, to orzeczenie będzie korzystne dla tzw. frankowiczów, zwłaszcza z byłego banku GE Money. Sąd Okręgowy w Gdańsku zadał aż pięć pytań do TSUE dotyczących: możliwości sanowania klauzuli indeksacyjnej poprzez zawarcie następczego aneksu dookreślającego sposób ustalania marży (pytanie nr 1); możliwości „odcięcia” z umów byłego banku GE Money marży kupna/sprzedaży z kursu tabelarycznego z pozostawieniem kursu średniego NBP w umowach tego banku (pytanie nr 2); braku konieczności stwierdzania nieważności umowy wobec wejścia w życie ustawy antyspreadowej umożliwiającej aneksowanie umowy i dookreślenie sposobu ustalania kursu banku w umowie oraz spłatę bezpośrednio w walucie CHF aneksu (pytanie nr 3); charakteru prawnego sankcji nieważności wynikającej z nieuczciwego charakteru postanowień umownych, tj. czy jest to sankcja działająca od początku trwania umowy czy od daty wyroku stwierdzającego nieważność umowy tudzież od momentu zakwestionowania umowy przez konsumenta (pytanie nr 4); zakresu informacji od sądu dla konsumenta na temat potencjalnych roszczeń banków w razie nieważności umowy (pytanie nr 5); Odpowiedzi na pytania nr 1 oraz 2 w takim kierunku, że nie aneks co do zasady nie sanuje postanowienia nieuczciwego oraz, że nie można dokonać redukcji utrzymującej skuteczność umowy poprzez usunięcie z niej części warunku dotyczącego marży, można znaleźć w orzecznictwie TSUE. Skoro TSUE nie zamierza korzystać z pomocy rzecznika generalnego to oznacza to najprawdopodobniej, że nie zamierza zmienić swojej dotychczasowej korzystnej dla frankowiczów linii orzeczniczej. Jeśli TSUE uzna, że także frankowicze, którzy podpisali aneksy dotyczące przejścia na spłatę w walucie CHF mogą powołać się na nieuczciwość pierwotnego warunku umownego, to z pewnością wiele osób ruszy do sądu. To samo dotyczy kredytobiorców byłego banku GE Money, którzy ostateczne decyzje odnośnie walki sądowej wstrzymują do czasu poznania odpowiedzi TSUE na pytanie nr 2. Nie można wykluczyć, że TSUE odmówi odpowiedzi na pytanie nr 3 jako bez związku ze sprawą, gdyż w tej sprawie kredytobiorcy nie zawarli aneksu antyspreadowego na postawie ustawy lecz znacznie wcześniej. Taki był też nasz wniosek do TSUE. Podobnie może wyglądać kwestia odpowiedzi na pytanie nr 4 i 5, które dotykają przede wszystkim uregulowań prawa krajowego, do wykładni którego TSUE nie posiada kompetencji. Wygląda na to, że TSUE zgodzi się z naszą argumentacją… Barbara Garlacz – radca prawny reprezentujący kredytobiorców przed TSUE w sprawie C-19/20 powrót

opinia rzecznika generalnego tsue frankowicze